Kleine taalkundigen: hoe jonge kinderen grammaticale aanwijzingen gebruiken om nieuwe woorden te begrijpen

AmsterdamOnderzoekers van MIT en Brown University hebben duidelijkheid gebracht over hoe jonge kinderen nieuwe woorden leren. Het onderzoek, geleid door Athulya Aravind, Gabor Brody en Roman Feiman, daagt de oude opvatting uit dat kinderen nieuwe woorden begrijpen door "wederzijdse exclusiviteit." Dit houdt in dat kinderen niet zomaar aannemen dat elk nieuw woord iets nieuws aanduidt. In plaats daarvan gebruiken ze grammaticahints uit zinnen om de betekenis van woorden te achterhalen.

Een boeiende studie met 106 kinderen van ongeveer 2 jaar onderzocht hun reacties op video's waarin een cartoonvos verschillende woorden gebruikte om voorwerpen te beschrijven. De vos legde extra nadruk op sommige woorden, een techniek die bekendstaat als "focus." Deze nadruk hielp de kinderen te bepalen of een woord nieuw was. Dit zijn de bevindingen van de onderzoekers.

Kinderen zonder focus dachten dat slechts 24% van nieuwe en oude woorden naar verschillende dingen verwees. Met focus steeg dit percentage tot 89% voor dezelfde woorden. Zonder focus werden nieuwe woorden 71% van de tijd aan bekende objecten gekoppeld. Wanneer nieuwe woorden met focus werden uitgesproken, dacht 87% dat het om iets nieuws ging.

Kinderen begrijpen al vroeg grammaticale aanwijzingen, zo blijkt uit het onderzoek. Ze luisteren naar nadruk in spraak, wat hen vertelt dat een woord een tegengestelde betekenis kan hebben. Dit gaat in tegen het idee dat kinderen van nature denken dat woorden elkaar uitsluiten. In plaats daarvan laten focusaanwijzingen hen zien of een woord een ander label betekent.

Dit onderzoek biedt een eenvoudige verklaring voor enkele complexe vraagstukken. Het suggereert dat kinderen hun kennis van grammaticaregels gebruiken om nieuwe talen te leren. De bevindingen moedigen vervolgonderzoek aan, vooral in andere talen waar de nadruk mogelijk op andere manieren wordt aangegeven, zoals door woordvolgorde. Dit onderzoek werd ondersteund door een Jacobs Foundation Fellowship toegekend aan Feiman.

Herziening van wederzijdse exclusiviteit

Wederzijdse uitsluiting is een veelgebruikte theorie om te verklaren hoe kinderen nieuwe woorden leren. Deze theorie stelt dat kinderen aannemen dat elk woord naar slechts één object verwijst. Als een kind bijvoorbeeld het woord "hond" kent, zal het dat niet gebruiken om een kat te benoemen. Echter, nieuw onderzoek daagt deze gedachte uit. De resultaten wijzen erop dat kinderen niet automatisch denken dat nieuwe woorden elkaar uitsluiten. Hun woordbegrip wordt eerder beïnvloed door de manier waarop woorden worden gepresenteerd, vooral door taalkundige nadruk.

Hierdoor krijgen we een beter inzicht.

Kinderen zijn beter in staat om woorden te leren dan voorheen werd gedacht. Ze reageren op aanwijzingen in spraak, zoals nadruk, om de betekenis van woorden te begrijpen. Wanneer ouders extra nadruk op een woord leggen, geeft dat aan dat het woord belangrijk is en mogelijk een andere betekenis heeft dan gewend. Uit onderzoek blijkt dat kinderen woorden oppikken niet alleen door herhaling, maar ook door te letten op subtiele aanwijzingen in hoe taal wordt gesproken.

Kinderen gebruiken grammaticale aanwijzingen, zoals focus, als hulpmiddelen om nieuwe woorden te leren. Dit duidt op een complexere interactie met taal dan het oude concept van wederzijdse exclusiviteit. In plaats van aan te nemen dat alle woorden elkaar uitsluiten, luisteren kinderen naar nuances. Ze ontdekken dat sommige woorden meerdere betekenissen kunnen hebben of in verschillende contexten gebruikt kunnen worden. Deze flexibiliteit helpt hen om effectiever met de uitgestrektheid van taal om te gaan.

De ontwikkeling van taal bij kinderen is een complex proces. Toch gebruiken kinderen eenvoudige strategieën, zoals het letten op klemtonen en nadruk in spraak, om de ingewikkeldheden van taal te ontcijferen. Het idee is dat kinderen, zelfs op jonge leeftijd, een geavanceerd vermogen hebben om de grammatica van zinnen te begrijpen en erop te reageren. Dit inzicht stelt niet alleen eerdere opvattingen ter discussie, maar opent ook nieuwe wegen voor het begrijpen van taalverwerving. Het benadrukt de rol van context en intonatie bij het leren van woorden, en laat zien dat communicatie niet alleen uit woorden bestaat, maar ook uit hoe ze worden gebruikt.

Rol van focus

Inzicht in hoe jonge kinderen nieuwe woorden leren, benadrukt het belang van focus bij taalverwerving. Dit onderzoek legt uit dat wanneer volwassenen bepaalde woorden benadrukken, ze kinderen aanwijzingen geven over de betekenis ervan. Focus in taal betekent dat we nadruk leggen op een woord of zin om het te onderscheiden van andere. Zo beïnvloedt focus het leren van kinderen:

• Concentratie helpt kinderen om nieuwe en bekende woorden van elkaar te onderscheiden.
• Het helpt bij het begrijpen van de betekenis van woorden door contrasten aan te geven.
• Kinderen maken op een natuurlijke manier gebruik van focus, zelfs bij woorden die ze nog nooit hebben gehoord.

In plaats van alleen te vertrouwen op het principe van wederzijdse exclusiviteit, waarbij elk nieuw woord naar een nieuw object moet verwijzen, letten kinderen op nadruk. Deze nadruk helpt hen bij het begrijpen. Als een woord benadrukt wordt, interpreteren kinderen het als iets dat verschilt van de reeds genoemde items. Dit inzicht verklaart hoe kinderen op een natuurlijke manier grammaticale aanwijzingen gebruiken om taal te ontcijferen.

Focus zien als een richtlijn in plaats van een directe aanwijzing is een intrinsiek onderdeel van onze verbale interactie. Al op jonge leeftijd pikken kinderen deze subtiliteiten op. Ze gebruiken ze om de betekenis van de woorden om hen heen te begrijpen. Uit het onderzoek blijkt dat volwassenen kinderen niet expliciet hoeven te leren dat woorden uniek zijn voor objecten. Door op een natuurlijke manier te spreken, helpen volwassenen kinderen om zonder verwarring woorden aan nieuwe concepten toe te kennen.

Deze benadering illustreert hoe taalverwerving een dynamisch proces is. Het is flexibel en aanpasbaar, beïnvloed door de dagelijkse interacties die kinderen waarnemen en waaraan ze deelnemen. Het onderzoeken van de focus in verschillende talen kan nog meer onthullen over deze leermechanismen. Dit onderzoek biedt mogelijkheden om te begrijpen hoe de vroege taalomgeving van kinderen geoptimaliseerd kan worden om hun woordenschat op natuurlijke wijze te ondersteunen.