Muggen bijten vaker tijdens droogte: overlevingsstrategie en verhoogde ziekteverspreiding onderzocht

Leestijd: 4 minuten
Door Jan Vaart
- in

AmsterdamBiologen van de Universiteit van Cincinnati hebben ontdekt hoe muggen zich aanpassen tijdens droogte, onder leiding van Christopher Holmes. Bij een tekort aan water wenden muggen zich vaker tot bloedmaaltijden om gehydrateerd te blijven en te overleven. Deze aanpassing zorgt ervoor dat de muggenpopulaties stabiel blijven, zelfs onder minder gunstige omstandigheden.

De studie onthulde belangrijke bevindingen:

  • Muggen overleven droogteperioden door vaker bloed te zuigen.
  • Hun eieren kunnen lange droge periodes doorstaan en komen snel uit zodra het regent.
  • Door klimaatverandering worden muggen veerkrachtiger.

Vrouwtjesmuggen hebben bloed nodig, niet alleen voor de voortplanting, maar ook om gehydrateerd te blijven. In droge periodes bijten ze vaker voordat ze eieren leggen. Dit vergroot de kans op de verspreiding van ziektes zoals malaria, Zika, en dengue. Onderzoek toont aan dat er tijdens droogtes minder muggen overleven, maar dat deze agressiever op zoek gaan naar bloed.

Het team onderzocht ook hoe muggen zich aanpassen op sensorisch gebied. Ze ontdekten dat muggen met verminderde mogelijkheden om koolstofdioxide te detecteren moeite hadden om gastheren te vinden, wat hun overlevingskans tijdens droogte beïnvloedde. Daarentegen wisten muggen die veranderingen in luchtvochtigheid konden waarnemen zich beter aan te passen aan droge omstandigheden.

De veerkracht van de eitjes van de mug is opmerkelijk. De eitjes van de Aedes aegypti kunnen droogte tot een jaar lang overleven. Wanneer het uiteindelijk regent, komen deze eitjes snel uit, wat leidt tot een plotselinge toename van het aantal muggen. Dit snelle uitkomen verklaart waarom de muggenpopulatie zich zo snel herstelt na regenval.

De veerkracht van muggen in verschillende klimaten is opvallend. Sommigen kunnen zelfs koude temperaturen overleven door zich te verbergen en energie te sparen totdat ze weer op zoek kunnen gaan naar voedsel. Deze aanpassingsvermogen stelt hen in staat om in allerlei omgevingen te floreren, met uitzondering van Antarctica.

Inzicht in deze overlevingsstrategieën is essentieel voor het aanpakken van de verspreiding van door muggen overgedragen ziekten. Deze oeroude insecten blijven ons uitdagen door hun opmerkelijke veerkracht en het vermogen om zich snel voort te planten onder veranderende omstandigheden.

Droogtes verhogen beten

Muggen houden geen pauze tijdens droogteperiodes. Integendeel, ze worden dorstiger en agressiever. Uit een nieuwe studie blijkt dat muggen vaker steken als het droog is, omdat ze meer bloed nodig hebben om gehydrateerd te blijven en zich voor te bereiden op eierlegging. Dit gedrag heeft belangrijke gevolgen voor de volksgezondheid. Tijdens droge periodes, zelfs met minder muggen, is de kans groter dat de aanwezige muggen steken. Dit kan de verspreiding van door muggen overgebrachte ziekten tijdens droogte verergeren.

Belangrijke bevindingen uit het onderzoek zijn onder meer:

  • Muggen steken vaker wanneer er geen water in de buurt is.
  • Ze gebruiken bloed niet alleen voor de productie van eieren, maar ook om gehydrateerd te blijven.
  • Klimaatverandering, met warmere winters, kan deze gedragingen mogelijk versterken.

Inzicht in het gedrag van deze muggen helpt bij de voorbereiding op en mogelijk het verminderen van de verspreiding van ziektes zoals dengue, Zika en malaria tijdens droge periodes. Bepaalde muggensoorten kunnen zonder regen meer dan twee weken overleven, waarbij ze opgeslagen bloed gebruiken als voeding totdat ze hun eieren leggen. Tijdens droogte blijven ze herhaaldelijk steken om gehydrateerd te blijven. Dit betekent meer steken en daardoor een grotere kans op ziekteoverdracht wanneer ze actief zijn.

Muggen zijn uitzonderlijk veerkrachtig. Ze hebben gedurende miljoenen jaren ingrijpende milieuveranderingen overleefd. Door zich aan te passen, bijvoorbeeld vaker te steken tijdens droge perioden en met weinig water te overleven, zijn ze krachtige ziekteverspreiders. De eieren van sommige soorten blijven bijna een jaar levensvatbaar in droge omstandigheden en komen uit zodra de regen terugkeert. Dit toont hun sterke levenscyclus en vermogen om te gedijen in een veranderend klimaat.

Deze gedragingen benadrukken het belang van het nauwlettend volgen van de muggenpatronen, vooral nu klimaatverandering invloed heeft op het weer. Inzicht in waarom muggen onder bepaalde omstandigheden meer bijten, kan helpen bij het vormgeven van gezondheidsstrategieën om het risico op ziekten te verminderen, zelfs wanneer het weer helder is en de grond droog.

Invloed van het klimaat

Klimaatverandering heeft een aanzienlijke invloed op het gedrag van muggen, vooral tijdens periodes van droogte. Bij een gebrek aan regen wenden muggen zich tot bloedmaaltijden om gehydrateerd te blijven en te overleven. Deze gedragsverandering heeft belangrijke gevolgen voor de volksgezondheid, aangezien het risico op door muggen overgedragen ziekten kan toenemen. Hoewel we zouden verwachten dat er minder muggen zijn tijdens droogteperiodes, bijten de overblijvende muggen juist vaker.

Hieronder volgen enkele gevolgen van klimaatverandering op muggen:

Warmere winters zorgen ervoor dat muggen de winter overleven en eerder actief worden in het jaar. Droogte dwingt muggen om vaker bloed te zoeken, wat de kans op ziekteoverdracht vergroot. Klimaatschommelingen leiden tot onvoorspelbare patronen in muggenactiviteit, wat het moeilijk maakt om uitbraken te voorspellen. Door hun aanpassingsvermogen kunnen muggen in verschillende leefgebieden overleven en hun verspreiding vergroten.

Droogte dwingt muggen om zich aan te passen door vaker bloed van mensen en dieren te gebruiken. Deze aanpassing zorgt voor gezondheidsrisico's, omdat de kans op overdracht van ziektes zoals dengue, Zika en malaria toeneemt. Hogere temperaturen verlengen het voortplantingsseizoen, waardoor de populatie snel kan groeien zodra de omstandigheden weer gunstig zijn.

De veerkracht van muggen is indrukwekkend en komt voort uit hun vermogen om extreme milieuveranderingen te weerstaan. Hun eitjes kunnen maandenlang levensvatbaar blijven en wachten op het juiste moment om uit te komen. Zodra de regen terugkeert, kunnen muggenpopulaties snel herstellen. Deze veerkracht stelt hen in staat door te gaan, zelfs wanneer klimaatverandering hun ecosystemen beïnvloedt.

Om het gedrag van muggen tijdens droogte te begrijpen, krijgen we inzicht in hoe klimaatverandering hun overlevingsstrategieën beïnvloedt. Deze inzichten kunnen helpen bij het ontwikkelen van effectievere bestrijdingsmaatregelen. Voorbereiding is cruciaal, omdat dit gezondheidsinstanties in staat stelt om de risico's van verhoogde muggenactiviteit tijdens droge periodes en veranderende klimaten wereldwijd te voorspellen en te beheersen.

De studie is hier gepubliceerd:

https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S2589004225000197

en de officiële citatie - inclusief auteurs en tijdschrift - is

Christopher J. Holmes, Souvik Chakraborty, Oluwaseun M. Ajayi, Melissa R. Uhran, Ronja Frigard, Crystal L. Stacey, Emily E. Susanto, Shyh-Chi Chen, Jason L. Rasgon, Matthew DeGennaro, Yanyu Xiao, Joshua B. Benoit. Multiple blood feeding bouts in mosquitoes allow for prolonged survival and are predicted to increase viral transmission during dry periods. iScience, 2025; 111760 DOI: 10.1016/j.isci.2025.111760

evenals de bijbehorende nieuwsreferentie.

Milieu: Laatste Bevindingen
Lees meer:

Deel dit artikel

Reacties (0)

Plaats een reactie
The Science Herald

De Science Herald is een weekblad dat het laatste nieuws op het gebied van wetenschap behandelt, van technologische doorbraken tot de economie van klimaatverandering. Het doel is om complexe onderwerpen te vertalen naar artikelen die begrijpelijk zijn voor een breed publiek. Met boeiende verhalen willen we wetenschappelijke concepten toegankelijk maken zonder belangrijke details te versimpelen. Of je nu een nieuwsgierige leerling bent of een doorgewinterde expert op het behandelde gebied, we hopen een venster te bieden op de fascinerende wereld van wetenschappelijke vooruitgang.


© 2024 The Science Herald™. Alle rechten voorbehouden.