Segmentatie in het zenuwstelsel onthult geheimen van de ongeëvenaarde behendigheid van octopusarmen

Leestijd: 3 minuten
Door Meindert van der Veen
- in

AmsterdamOnderzoekers van de Universiteit van Chicago hebben boeiende inzichten ontdekt in de opmerkelijke beweeglijkheid van octopusarmen. Onder leiding van Cassady Olson, een promovendus, belicht de studie, die in Nature Communications is gepubliceerd, de gesegmenteerde neurale circuits binnen deze armen. Deze segmentatie verleent octopussen uitzonderlijke controle over hun acht armen en talrijke zuignappen.

Het zenuwstelsel in elke arm van een octopus is enorm, met in totaal meer neuronen dan hun centrale brein. Deze neuronen zijn georganiseerd in een centrale structuur genaamd de axiale zenuwstreng (AZS), die segmenten vormt langs de arm. Het team van Olson ontdekte dat:

Neuronen in de ANC zijn geclusterd in een segmentpatroon. Deze segmenten worden gescheiden door openingen genaamd septa. Via deze openingen verlaten zenuwen en bloedvaten de ANC om spieren te bereiken. Bovendien strekken zenuwen zich vanaf de ANC uit naar elke zuignap.

Deze gesegmenteerde structuur maakt soepele, gecoördineerde bewegingen mogelijk door effectieve communicatie tussen verschillende armsegmenten te bevorderen. Het vormt ook een ruimtelijke kaart, of "suckeroptopie", voor elke zuignap, wat hun vermogen verbetert om onafhankelijk te bewegen en hun omgeving te voelen via aanraking en smaak.

De onderzoekers hebben ook de langvinpijlstaartinktvis bestudeerd voor vergelijkingsdoeleinden. Hoewel de tentakels van de inktvis en de armen van de octopus vergelijkbare spier- en zuigerstructuren hebben, vertoont de tentakelstam van de inktvis geen segmentatie. Aan het uiteinde is er echter wel segmentatie aanwezig, vergelijkbaar met de zenuwstructuur van de octopusarm. Dit wijst erop dat gesegmenteerde zenuwcircuits cruciaal zijn voor de aansturing van wendbare, met zuignappen bedekte ledematen.

Uit dit onderzoek blijkt hoe octopussen en andere koppotigen unieke neurale aanpassingen hebben ontwikkeld om effectief in hun omgeving te navigeren. De studie werpt licht op de evolutionaire voordelen van gesegmenteerde neurale systemen bij het verbeteren van de bewegings- en zintuiglijke vermogens van deze opmerkelijke zeedieren.

Inzichten in arm morfologie

De studie biedt inzicht in de unieke structuur van de armen van een octopus en hun ongelooflijke flexibiliteit. De kern van deze flexibiliteit ligt in het gesegmenteerde zenuwstelsel. Deze opzet stelt octopussen in staat om hun armen met uitzonderlijke precisie te bewegen. Dit beïnvloedt niet alleen hun beweging, maar ook hun interactie met de omgeving. Het onderzoek benadrukt verschillende belangrijke inzichten in de morfologie van de armen.

  • Gedeelde zenuwstelsels maken complexe en flexibele bewegingen mogelijk.
  • Elke sectie is verbonden met een specifiek deel van de arm voor optimale controle.
  • Zuignappen hebben eigen verbindingen, wat hun sensorische capaciteiten versterkt.

Segmenten in het zenuwstelsel functioneren als controlecentra. Deze centra zorgen voor gecoördineerde bewegingen in de arm. Dit is cruciaal voor acties die buigen en draaien vereisen. Voor octopussen betekent dit dat ze objecten stevig kunnen vastpakken en hun omgeving effectief kunnen verkennen. De slimme opzet zorgt mogelijk voor betere communicatie binnen de arm. Deze communicatie kan bewegingen vloeiender en meer gecoördineerd maken.

Elke zuignap fungeert als een mini-sensorisch centrum. Hierdoor kan de octopus zijn omgeving proeven en ruiken door aanraking. Het gesegmenteerde zenuwstelsel is cruciaal voor het in kaart brengen van de positie van elke zuignap. Dit zorgt voor een effectieve beheersing van deze sensorische functies. Andere koppotigen, zoals inktvissen, hebben verschillende armstructuren, maar hun zenuwstelsels zijn afgestemd op hun unieke behoeften. Bij inktvissen is segmentatie alleen in specifieke gebieden van de tentakels te vinden, wat de aanpasbaarheid van gesegmenteerde ontwerpen voor bepaalde taken benadrukt.

De subtiele verschillen tussen de ledematen van octopussen en inktvissen benadrukken hoe de evolutie hun zenuwstelsels effectief heeft vormgegeven. Gedurende miljoenen jaren hebben aanpassingen deze systemen afgestemd op de levenswijze van elke soort. Dit onderzoek werpt licht op het vernuft achter de beweeglijke tentakels van de octopus en hoe vergelijkbare oplossingen zijn geëvolueerd in verwante soorten. Het begrijpen van deze inzichten biedt een kijkje in de complexe maar praktische ontwerpen van de natuur.

Evolutionaire aanpassingen

Het zenuwstelsel in de armen van een octopus is voortgekomen uit miljoenen jaren van evolutionaire aanpassingen. Deze structuur stelt octopussen in staat om ingewikkelde bewegingen met grote nauwkeurigheid uit te voeren, wat essentieel is voor hun flexibiliteit en behendigheid. Uit onderzoek blijkt dat de armen van een octopus zeer gespecialiseerd zijn, waardoor ze effectief prooien kunnen vangen en hun omgeving kunnen verkennen.

Dit systeem biedt diverse voordelen:

  • Verbeterde beheersing van armbewegingen.
  • Geoptimaliseerde zintuiglijke terugkoppeling vanuit de omgeving.
  • Nauwkeurige manipulatie van voorwerpen.

De segmentatie van het zenuwstelsel in de armen van een octopus biedt een efficiëntere manier om bewegingen te beheersen dan een enkelvoudige ononderbroken structuur. Elk segment kan gedeeltelijk zelfstandig functioneren, terwijl de communicatie met andere segmenten behouden blijft. Hierdoor is er een vloeiende en effectieve coördinatie mogelijk over de hele lengte van de arm. Dit lijkt op hoe segmenten in machines meer nauwkeurige controle en flexibiliteit geven dan een rigide structuur.

Het vermogen van de octopus om elke zuignap afzonderlijk te controleren en te isoleren is een evolutionair wonder. Elke zuignap functioneert als een kleine sensor die tactiele feedback geeft, wat de octopus helpt om door zijn omgeving te navigeren. Deze vaardigheid is essentieel voor overleving, aangezien octopussen vaak in rotsachtige en complexe milieus leven waar visuele signalen schaars zijn.

Vergelijking met inktvissen toont aan hoe verschillende weekdieren hun zenuwstelsels hebben aangepast aan hun leefomgeving. Hoewel hun zuignappen vaak segmenten vertonen, zijn er verschillen te zien vanwege uiteenlopende omgevingsdrukken. Inktvissen hebben minder gesegmenteerde systemen in hun tentakels, wat aansluit bij hun strategie om in open water te jagen. Dit illustreert hoe weekdieren hun zenuwstelsels hebben ontwikkeld om aan specifieke behoeften te voldoen.

Deze studie verdiept ons inzicht in de ingenieuze manieren waarop de natuur organismen aanpast aan hun leefomgeving. Het gesegmenteerde zenuwstelsel van octopussen en inktvissen benadrukt de flexibiliteit en innovatie van evolutionaire processen, waardoor deze dieren zich succesvol kunnen handhaven in diverse mariene habitats.

De studie is hier gepubliceerd:

https://www.nature.com/articles/s41467-024-55475-5

en de officiële citatie - inclusief auteurs en tijdschrift - is

Cassady S. Olson, Natalie Grace Schulz, Clifton W. Ragsdale. Neuronal segmentation in cephalopod arms. Nature Communications, 2025; 16 (1) DOI: 10.1038/s41467-024-55475-5

evenals de bijbehorende nieuwsreferentie.

Milieu: Laatste Bevindingen
Lees meer:

Deel dit artikel

Reacties (0)

Plaats een reactie
The Science Herald

De Science Herald is een weekblad dat het laatste nieuws op het gebied van wetenschap behandelt, van technologische doorbraken tot de economie van klimaatverandering. Het doel is om complexe onderwerpen te vertalen naar artikelen die begrijpelijk zijn voor een breed publiek. Met boeiende verhalen willen we wetenschappelijke concepten toegankelijk maken zonder belangrijke details te versimpelen. Of je nu een nieuwsgierige leerling bent of een doorgewinterde expert op het behandelde gebied, we hopen een venster te bieden op de fascinerende wereld van wetenschappelijke vooruitgang.


© 2024 The Science Herald™. Alle rechten voorbehouden.